Boring işleri üçin hoşniýetli ätiýaçlandyryş

Ätiýaçlandyryşyň obýektleri – nebit, gaz, geotermal, suw we beýleki guýular, olaryň:

• Boring, çuňlaşdyrmak, hyzmat, abatlamak, dikeltmek ýa-da önümçilige taýýarlamak işleri amala aşyrylýar – bu işler tamamlanýança ýa-da ätiýaçlandyryş başga sebäpler bilen togtadylanda çenli;

• Nebit, tebigy gaz ýa-da beýleki suwuk ýa-da gaz görnüşindäki mineral serişdeler çykarylýar;

• Öndürmek wagtlaýyn togtadylan halatynda guýy gabatlandyrylyp ýa-da aýrylýar;

• Öndürmek nebit ýa-da gaz gatlaklary gutarlansoň togtadylan;

• Kontrakt zolagynda daşky gurşawa ýetirilen zyýany aradan aýyrmak bilen baglanyşykly çykdajylar, şol sanda howa, suw, toprak we ýerasty gatlaklar bilen bagly çykdajylar.

Raýat jogapkärçiligi ätiýaçlandyryşy – ätiýaçlandyryş şertnamasy esasynda raýat jogapkärçiligi ätiýaçlandyrylyp bilner:

• Üçünji taraplaryň durmuşy we saglygyna ýetiren zyýan üçin;

• Üçünji taraplaryň emlägine ýetiren zyýan üçin.

Ätiýaçlandyryjynyň borjy – Ätiýaçlandyrylan guýularyň ýagdaýy we ätiýaçlandyryş baglaşylan işleriň möhleti barada ätiýaçlandyryjyny habardar etmeli.

Boring enjamyny ätiýaçlandyrmak – ätiýaçlandyryş şertnamasynda görkezilen enjamlara degişlidir:

• Boring enjamy, nebit we gaz guýularyny işletmek we hyzmat etmek üçin enjamlaryň birnäçesi, guýy çykarmak enjamlary, kranlar, gyzdyryjylar, burçlar, gurallar, goşmaça bölekler we ş.m.;

• Öňürilen enjamlar, awtoulaglar, sement, boring suwuklygy, himiýa serişdeleri, obsadka turbalar, giriş ýollary, çyzgylar, meýilnamalar, resminamalar we ammardaky emläk. Bu enjamlar diňe şertnamada aýdyldygynda ätiýaçlandyrylan hasaplanýar.

Territorial çägi – enjamlar we emläk diňe ätiýaçlandyryş zolagynda ätiýaçlandyrylypdyr. Başga territoriýa göçürilende, ätiýaçlandyryş diňe bir aý öňünden ätiýaçlandyryjyny habardar eden ýagdaýynda dowam edýär. Ätiýaçlandyryjy howpyň üýtgemegine görä tölegleri üýtgetmäge hakly.

Goşmaça gorag ( goşmaça töleg bilen) – ätiýaçlandyryş aşa töleg bilen:

• Ijaralanan, berlen ýa-da müşderi tarapyndan berlen boring ýa-da beýleki enjamlara ýetirilen zyýan, kanun ýa-da şertnama boýunça ätiýaçlandyryjynyň jogapkärçiligi çäginde;

• Ätiýaçlandyryş tölegini talap edýän waka ýüze çykan ýa-da howp bolanda zerur we amatly halatdaky halas ediş çykdajylary.

Ätiýaçlandyrylan zyýanlar – ätiýaçlandyryş aşakdakylary hem öz içine alýar:

• Nebit ýa-da gazyň garaşsyz çykmagy;

• Kraper, griffon ýa-da çukurlaryň düýbünden emele gelmegi;

• Mastlar, kran gyralary ýa-da guýy enjamlarynyň galanlaryny götermek ýa-da aşyrmak;

• Boring enjamynyň, guýy enjamynyň ýa-da mastlaryň guýy içine çökmegi ýa-da çekilmegi;

• Ätiýaçlandyryş zolagynda ýerüsti transport.

Ýerasty boring enjamy – diňe aşakdaky zyýana garşy ätiýaçlandyrylypdyr:

• Nebit ýa-da gazyň garaşsyz çykmagy;

• Kraper, griffon ýa-da çukurlaryň düýbünden emele gelmegi;

• Ýangyn;

• Partlaýyş.

Düşündirişler –

• Blowout (wybross): guýudan derrew gözegçiliginiň ýoklugy bilen buraw suwunyň çykmagy, netijede nebit, gaz ýa-da suw gysga wagtyň içinde kontrolliksiz akýar.

• Kraper, griffon ýa-da çukurlaryň düýbünden emele gelmegi: gözegçiliginiň ýoklugyndan çykan nebit, gaz ýa-da suw akymy bilen toprak erozyasy netijesinde guýynyň aýlawynda çanak görnüşli çöküşleriň döremegi.

Mundan başga – ätiýaçlandyryş guýuda ýa-da boring meýdanyndaky ýangyny öçürmegiň çykdajylaryny we gymmatly serişdeleri, köpüriji serişdeleri ýa-da beýleki ulanylýan materiallaryň çykdajylaryny öz içine almaýar.